czwartek, 8 kwietnia 2021

Notatnik teatralny (online) | Kwiecień 2021

Bardzo liczyłam, że w kwietniu drzwi teatrów ponownie otworzą się dla widzów, ale niestety – w najbliższym czasie spektakle dalej będziemy oglądać w trybie online. Niemałym pocieszeniem jest fakt, że w tym miesiącu sceny w całej Polsce oferują same kuszące tytuły. Tym razem wybrałam aż dziesięć propozycji, które naprawdę warto zobaczyć. Trudno będzie zaliczyć wszystko, ale zawsze możecie spróbować!

Kiedy myślę o tym, co dobrego dała nam pandemia, to – oprócz wielu różnych refleksji – do głowy przychodzi mi jedna myśli: nieograniczony dostęp do kultury, nie tylko w całej Polsce, ale i na świecie. Dotychczas pisząc dla was Notatniki Teatralne skupiałam się na wydarzeniach w stolicy, z bardzo prostego względu – tu mieszkam i i tu na co dzień uczestniczę w życiu kulturalnym. Wybuch koronawirusa znacznie poszerzył moją perspektywę. Internet umożliwił mi wirtualną podróż do teatrów, w których jeszcze nigdy nie byłam i bardzo sobie to cenię. 

Nie wychwalam obecnego stanu rzeczy – jestem nim zmęczona tak samo, jak wy. Staram się jednak patrzeć na rzeczywistość pozytywnie i czerpać z niej wszystko, co najlepsze. Kultura online jest jednym z takich prezentów od losu, za które powinniśmy być wyjątkowo wdzięczni. W tym miesiącu zachęcam was do wielu wirtualnych podróży po Polsce. Odwiedźmy razem sceny w Łodzi, Wrocławiu, Krakowie, Toruniu i Lublinie. Gwarantuję wam, że nie będzie to stracony czas. 


Dobrobyt, Teatr Powszechny w Warszawie 
(dostęp online: 8 kwietnia, godz. 18:00)

Historia młodej pary, która otrzymuje zaproszenie na weekendowy pobyt w ekskluzywnym spa. Hotel położony w nadmorskim, zimnym klimacie, otoczony surową przyrodą, to zhierarchizowany system, w którym każdy zna swoje miejsce. Młody mężczyzna szybko dostosowuje się do wewnętrznych zasad hotelu, a obietnica płynących z tego korzyści przesłania jego trzeźwy osąd. Przeciw podporządkowaniu się występuje jednak kobieta – jej opór wywołuje nieoczekiwane następstwa.

Spektakl o tym, jak nasza osobowość na każdym kroku ulega manipulacjom, które wymusza system polityczno-gospodarczy nagradzający oportunizm komfortem. Według logiki tego systemu działają nie tylko dyktatury, ale także kapitalizm współczesnych demokracji. Jak na razie, jedyną alternatywą jest wykluczenie, samotność i autoagresja.

Reżyseria: Árpád Schilling

Obsada: Klara Bielawka, Arkadiusz Brykalski, Anna Ilczuk, Michał Jarmicki, Natalia Lange, Wiktor Loga-Skarczewski, Ewa Skibińska


Stara kobieta wysiaduje, Narodowy Stary Teatr w Krakowie 
(dostęp online: od 9 kwietnia, godz. 16:00 do 10 kwietnia, godz. 24:00)

Sztuka Stara kobieta wysiaduje (1968), stanowiąca summę zainteresowań poety starością, to pochwała kobiecego doświadczenia. Twórcy patrzą na tekst Różewicza z perspektywy współczesnego człowieka – ważne stają się tematy związane z zagrożeniem katastrofą ekologiczną, która unicestwi ludzkość stając się spełnioną III Wojną Światową. Na tym tle rysuje się główny wątek – dramat kobiety i jej troska o wypełnienie zadania opartego na rodzeniu i wychowywaniu. Autor buduje figurę kobiety, która będąc matką nadaje światu sens.

Reżyseria: Marcin Liber

Obsada: Anna Dymna, Aleksandra Adamska, Jaśmina Polak (gościnnie), Adam Nawojczyk, Mieczysław Grąbka, Bartosz Bielenia (gościnnie), Marcin Czarnik (gościnnie), Roman Gancarczyk, Jacek Romanowski, Zbigniew Kosowski, Michał Majnicz, Radosław Krzyżowski


Kościuszko. Ostatnia bitwa, Teatr Nowy w Łodzi 
(streaming online: 9 kwietnia, godz. 19:00)

Po przegranej bitwie pod Maciejowicami naczelnik Kościuszko dostaje się ranny do niewoli. Jako jeniec zostaje zakładnikiem polityki rosyjskiego imperium prowadzonej zarówno wobec Polaków jak i pozostałych mocarstw rozbiorowych. Osoba naczelnika powstania staje się kluczowa dla rosyjskich rozgrywek, w ramach których Kościuszko zgadza się na złożenie wiernopoddańczego hołdu carowi Pawłowi I. Ceną tego jest uwolnienie z więzień i zesłania ponad dwudziestu tysięcy polskich patriotów, wziętych do niewoli i aresztowanych w czasie insurekcji oraz jeszcze podczas konfederacji barskiej. Weterani walk o niepodległość mogą stanowić, po powrocie do ojczyzny, fundament, na którym budować się będą polskie dążenia niepodległościowe.

Spektakl opisuje wydarzenia z życia Tadeusza Kościuszki, bohatera walk o wolność Polski i Stanów Zjednoczonych Ameryki, od upadku insurekcji z 1794. Przedstawiona w nim teza może wydać się kontrowersyjna: na ile można zrezygnować z własnych ideałów i metod ich realizacji, aby ocalić to co stanowi sens i generalny punkt odniesienia dla tychże właśnie ideałów?Obok osób powszechnie znanych, jak Kościuszko lub Julian Ursyn Niemcewicz, na widnokręgu wydarzeń pojawiają się postaci mniej eksponowane w polskim Panteonie, jak Stanisław Fiszer, późniejszy szef sztabu armii Księstwa Warszawskiego, czy Henryk Ludwik Lubomirski, późniejszy założyciel Muzeum Książąt Lubomirskich. Swoją rolę odgrywają również mało znane wydarzenia z życia Kościuszki, jak np. jego miłość do Ludwiki Lubomirskiej z Sosnowskich.

Od reżysera: 

Gdyby Tadeusz Kościuszko mógł czytać dzisiejsze komiksy albo oglądać współczesne filmy o superbohaterach w rodzaju Batmana, Supermana czy innego obdarzonego nadnaturalnymi cechami herosa miałby pełne prawo nie odczuwać specjalnych kompleksów. Co prawda nie dysponował nadnaturalną mocą, nie przenikał przez ściany, nie latał o własnych siłach, nie podnosił jedną ręką kilkutonowych głazów, ale nad Supermanami i Batmanami miał jedną, niezaprzeczalną przewagę – w przeciwieństwie do nich istniał naprawdę i mimo to… był superbohaterem. 

Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości.

Reżyseria: Radosław Paczocha

Obsada: Wojciech Bartoszek, Łukasz Gosławski, Wojciech Oleksiewicz, Kacper Gaduła-Zawratyński, Adam Kupaj 


Ptak, Teatr Polski w Bydgoszczy 
(dostęp online: 9 i 10 kwietnia, godz. 19:00)

Magda Drab reżyseruje niemalże stuletni tekst, w którym szuka odpowiedzi na pytanie, czy teatr może coś zmienić? Czy śmiech i obcowanie ze sztuką mogą sprawić, że staniemy się lepsi? W końcu – zważając na niezwykłą aktualność tekstu Jerzego Szaniawskiego – czy sama rzeczywistość w ogóle się zmienia? Może do zmiany potrzebny jest ptak?

Teatr od zawsze marzy o tym, by wpływać na rzeczywistość, zabierać głos w sprawach publicznych, nadążać za aktualnymi problemami społecznymi. Sztuka w ogóle to narzędzie podejrzane, operujące podtekstami i szukające wolności.

A co ze sztuką, która jest tylko próbą dania ludziom odrobiny piękna i radości? Co z komedią, która jest tylko komedią? Co jeśli ptak to po prostu… ptak. Żadnych podtekstów, zero polityki, czy współczesnych odniesień – w końcu coś dla zabawy. Ale czy na pewno?

Mieszkańcy pewnego miasta dowiadują się, że następnego dnia nad ich głowami wzniesie się wielki złocisty ptak. Podobno jakichś natchniony student szykuje niezapomniane widowisko, na które zaprasza całe miasto. Tego wydarzenia nie przepuszczą oczywiście włodarze miasta, którzy będą chcieli strzec znanego dobrze wszystkim porządku. Przecież w tym mieście nigdy nie było i nie będzie takich ptaków! Ani takich zgromadzeń. Ani takich studentów. Najlepiej jeśli w ogóle będzie tak, jak było wcześniej.

Reżyseria: Magda Drab

Obsada: Emilia Piech, Paweł L.Gilewski, Marian Jaskulski, Karol Nowiński, Jerzy Pożarowski, Jakub Ulewicz, Marcin Zawodziński


Inne rozkosze, Teatr STU w Krakowie
(emisja: Teatr Telewizji Polskiej, 12 kwietnia, godz. 21:00) 

Inne Rozkosze Jerzego Pilcha w reżyserii Artura Barona Więcka to opowieść o pokusach, pogoni za przyjemnościami i za wolnością. Kohutek to lekarz weterynarii, który wyleczy każdego czworonoga, ale nic nie poradzi na to, że sam jest "psem na baby". Jego ułożone (choć podwójne) życie staje na głowie, kiedy w drzwiach domu zjawia się jego kochanka, z zamiarem wprowadzenia się na stałe. Przerażony Kohutek ukrywa ją przed rodziną na strychu opuszczonej rzeźni, stojącej w ogrodzie. Zaplątany w serię komicznych perypetii z udziałem galerii dziwaków, bohater dwoi się i troi, aby uniknąć zdemaskowania i wybrnąć z tej kuriozalnej sytuacji. Do tego wciąż wpada w kolejne sidła miłości w każdej postaci – przelotnych poruszeń, platonicznych uniesień, wieloletnich relacji i wszystkich innych rozkoszy.

Reżyseria: Artur Baron Więcek

Obsada: Tomasz Schimscheiner, Magdalena Walach, Dominika Bednarczyk, Marek Litewka, Anna Tomaszewska,  Olga Więcek, Edward Linde – Lubaszenko, Maria Pawłowska, Andrzej Róg.


Białe małżeństwo, Teatr Polski we Wrocławiu 
(dostęp online: 17 kwietnia, godz. 19:00 i 18 kwietnia, godz. 17:00) 

Jedna z bardziej kontrowersyjnych sztuk Tadeusza Różewicza i choć napisana w ubiegłym stuleciu, wraz z emancypacją kolejnych pokoleń wciąż zyskuje na aktualności. W realizacji Martyny Łyko spektakl przyjmuje wyraźnie kobiece spojrzenie, bo w obsadzie znalazły się wyłącznie kobiety, aktorki oglądamy również w rolach męskich. Narrację w spektaklu prowadzą dorastające Bianka i Paulina. Dziewczyny poznają świat swoich emocji, próbują odnaleźć własną tożsamość i zrozumieć budzącą się w nich seksualność.

Oczami dojrzewających kobiet obserwujemy rodzinny dom, a w nim: relacje władzy, ukute układy, zależności i konwenanse, a przede wszystkim ludzi zamkniętych w genderowo uwarunkowanych nakazach społecznych. Postawy te budzą niepokój i niezrozumienie młodych w kontekście namiętności i pragnień, które nierozumiane lub ukryte miotają ich bliskimi. Spektakl odszyfrowuje Różewiczowską inspirację życiorysami polskich emancypantek na drodze do równości, a w intencji realizatorów również narodzin i kształtowania się podmiotowości w każdej i w każdym z nas.

Premierą spektaklu Teatr Polski we Wrocławiu otworzył Rok Różewiczowski, czyli cykl wydarzeń w setną rocznicę urodzin Tadeusza Różewicza.

Reżyseria: Martyna Łyko

Obsada: Aleksandra Chapko, Beata Śliwińska. Bożena Baranowska (gościnnie), Agata Skowrońska, Jolanta Zalewska, Monika Bolly, Iwona Kucharzak-Dziuda, Ktarzyna Baran (gościnnie) 


Wyspa, Teatr im. Williama Horzycy w Toruniu 
(dostęp online: 17 i 18 kwietnia, godz. 19:00) 

Piotruś Pan i Wanda po latach wracają do Nibylandii. Kiedyś była ona dla nich krainą wolności, miejscem, w którym czuli się wyjątkowo. Teraz wracają, aby zmierzyć się ze swoimi pragnieniami, rozczarowaniami i dawnymi fantazjami o dorosłości. Jak przez te lata zmieniła się Nibylandia? Co ma ona wspólnego z wyspą Hart? I czy można wciąż uciekać przed spotkaniem z własnym cieniem?

Twórcy spektaklu Wyspa zderzają własne wspomnienia z dzieciństwa z historią chłopca, który nie chciał dorosnąć. Przyglądają się temu, jak role społeczne kształtują życie dorosłego człowieka zagubionego w niepewnej, dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. To opowieść o nas wszystkich, którzy staramy się znaleźć balans pomiędzy dwoma rozrywającymi nas siłami: pragnieniem wolności i potrzebą bezpieczeństwa.

Spektakl powstał we współpracy z Festiwalem Nowe Epifanie w Warszawie jako efekt Laboratorium Nowych Epifanii.

Reżyseria: Daria Kopiec

Obsada: Łukasz Ignasiński, Tomasz Mycan, Matylda Podfilipska, Maciej Raniszewski, Joanna Rozkosz


Ronja, córka zbójnika, Teatr Powszechny w Warszawie 
(dostęp: 17 kwietnia, od 11:00 do 15:30 i 30 kwietnia, od 17:00 do 21:30)

Wspaniała propozycja dla młodszych widzów, którą z pewnością nie pogardzą także dorośli. Spektakl na motywach książki szwedzkiej pisarki Astrid Lindgren opowiada o przygodach Ronji - dziewczynki wychowanej w puszczy, w otoczeniu dzikiej przyrody. Bohaterka czuje miłość i szacunek nie tylko do otaczającej ją natury, ale także do drugiego człowieka. Jej dobre serce i ogromna tolerancja doprowadzają do połączenia się dwóch zwaśnionych band rozbójników. 

Reżyseria: Anna Ilczuk

Obsada: Klarę Bielawkę, Aleksandrę Bożek, Michała Czachora, Mamadou Góo Bâ, Andrzeja Kłaka, Mateusza Łasowskiego, Oskara Stoczyńskiego i Kazimierza Wysotę. Spektakl będzie można oglądać od 18 września na dużej scenie Powszechnego. 


Rechnitz. Opera - Anioł Zagłady, TR WARSZAWA 
(streaming online: 24 kwietnia, godz. 18:30)

Spektakl Rechnitz. Opera - Anioł Zagłady powstał na podstawie dramatu Elfride Jelinek o tym samym tytule. Tekst odwołuje się do dramatycznych wydarzeń, które miały miejsce na zamku baronowej Margit von Batthyány w austriackiej miejscowości Rechnitz w marcu 1945 roku. Według zeznań świadków, podczas wydanego przez baronową przyjęcia, goście Margit von Batthyány - oficerowie lokalnego SS i Gestapo - wzięli udział w masakrze dwustu żydowskich przymusowych robotników, przywiezionych z Węgier. Zbiorowej mogiły zamordowanych robotników nigdy nie odnaleziono, a opieszale prowadzone śledztwo umożliwiło ucieczkę głównym oprawcom. 

Tekst Jelinek rozpisany jest na głosy pięciu Posłańców, którzy przedstawiają własne wersje wydarzeń. Spektakl nie będzie rekonstrukcją tego, co stało się 70 lat temu w Rechnitz.

Rechnitz. Opera - Anioł Zagłady to próba zrozumienia mechanizmów działania zbiorowej pamięci. Głównym tematem spektaklu jest język jako instrument manipulacji, kłamstw i przemocy. To także opowieść o najnowszej historii Europy i europejskiej tożsamości, której częścią jest doświadczenie wojny i Holokaustu. Mocne i wciąż aktualne... 

Reżyseria: Katarzyna Kalwat

Obsada: Cezary Kosiński, Magdalena Kuta, Lech Łotocki, Paweł Smagała, Tomasz Tyndyk i Justyna Wasilewska. Partnerem spektaklu jest Austriackie Forum Kultury.


Antygona w Nowym Jorku, Teatr Osterwy w Lublinie 
(dostęp online: 24 kwietnia, godz. 19:00)

Antygona w Nowym Jorku Janusza Głowackiego to wedle Jana Kotta jedna z trzech najwybitniejszych sztuk napisanych po polsku w XX wieku, obok Emigrantów Mrożka i Do piachu Różewicza. Akcja sztuki rozgrywa się w środowisku bezdomnych i imigrantów zamieszkujących slumsy i dzielnice nędzy w jednej z największych i najbogatszych metropolii. 

Tytułem i treścią autor nawiązuje do Antygony Sofoklesa, lecz co wspólnego mają Portorykanka Anita, Sasza, Polak Pchełka z historią tebańskiej królewny? Akcja sztuki dzieje się w jedną noc. Anita jest w rozpaczy, jej ukochany umarł a jego ciało wywiózł z parku ambulans. Zarządzeniem burmistrza Nowego Jorku wszyscy bezdomni chowani są w zbiorowych grobach na wyspie. Anita postanawia odnaleźć i wykraść jego ciało i odprawić godny pochówek w parku, tam gdzie żyli. Zgodnie z zasadą decorum bohaterami tragedii Sofoklesa byli królowie…

Mistrzowskim zabiegiem Głowackiego jest przełamanie tej zasady. Dramatopisarz opowiada o ludziach, których często widzimy – brudnych, głodnych, obładowanych reklamówkami, w których mieszczą cały swój dobytek. Głowacki zobaczył w nich ludzi, którym wszystko można odebrać, ale nie godność. Sztuka ma charakter ostrej, śmiesznej i uniwersalnej tragifarsy, która dotyczy każdego z nas.

Reżyseria: Jan Hussakowski

Obsada: Jowita Stępniak, Artur Kocięcki, Witold Kopeć, Marek Szkoda

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz